Заява Беларускай нацыянальнай платформы ФГС Ўсходняга партнёрства Аб выбарах дэпутатаў Палаты прадстаўнікоў НС Рэспублікі Беларусь шостага склікання

22.09.2016

Беларуская нацыянальная платформа Форуму грамадзянскай супольнасці Ўсходняга партнёрства, абапіраючыся на прамежкавыя і заключныя справаздачы беларускіх арганізацый грамадзянскай супольнасці аб ходзе і выніках выбарчага працэсу (у прыватнасці матэрыялы маніторынгаў Праваабарончага цэнтру «Вясна», Беларускага хельсінкскага камітэту і Беларускай асацыяцыі журналістаў), канстатуе: что, нягледзячы на некоторыя нязначныя пазітыўныя змены ў характары выбарчай кампаніі, прайшоўшыя выбары не могуць быць прызнаныя дэмакратычнымі, свабоднымі і адкрытымі.

Падчас выбараў 2016 года прысутнічалі некаторыя нязначныя пазітыўныя змены ў характары выбарчай кампаніі. Так неабходна адзначыць, што:

  • у параўнанні з папярэднімі кампаніямі падчас збору подпісаў за вылучэнне кандыдатаў і падчас правядзення агітацыі значных перашкодаў з боку ўладаў не было;
  • колькасць адмоваў у рэгістрацыі ініцыятыўных груп і адмоваў у рэгістрацыі кандыдатаў было нязначным;
  • пры фарміраванні тэрытарыяльных, акруговых і ўчастковых выбарчых камісій дапускалася магчымасць прысутнасці назіральнікаў;
  • пры фарміраванні тэрытарыяльных і акруговых выбарчых камісій часам дапускалася практыка адкрытага абмеркавання кандыдатаў на ўключэнне ў камісію, а таксама практыка персанальнага галасавання ў выпадку конкурсу за месца ў камісіях;
  • у шэрагу выпадкаў (27%) працэдура праверкі акруговымі выбарчымі камісіямі подпісаў за вылучэнне ў кандыдаты была празрыстай для назірання;
  • ўмовы правядзення масавых агітацыйных мерапрыемстваў і размяшчэння агітацыйных матэрыялаў былі лепш, чым у папярэдніх выбарчых кампаніі 2015 і 2012 гг.

Пры наяўнасці гэтых пазітыўных тэндэнцый, у цэлым дадзеная выбарчая кампанія істотна не адрознівалася ад усіх папярэдніх.

У ходзе гэтых выбараў:

  • адсутнічалі роўныя ўмовы доступу ўсіх кандыдатаў да дзяржаўных СМІ;
  • пры фармаванні выбарчых камісій ўжываўся дыскрымінацыйны падыход да прадстаўнікоў апазіцыйных палітычных партый і незалежных арганізацый грамадзянскай супольнасці;
  • шырока выкарыстоўваўся адміністрацыйны рэсурс на карысць пра-ўладных кандыдатаў;
  • прысутнічалі шматлікія факты прымусу да ўдзелу ў датэрміновым галасаванні;
  • працэдура падліку галасоў засталася непразрыстай для назіральнікаў і ў значным ліку выпадкаў  праводзілася з парушэннем устаноўленага парадку.

Беларускія ўлады не ўлічылі большасці рэкамендацый БДІПЧ АБСЕ па паляпшэнні выбарчага працэсу, а тыя нязначныя змены, якія былі зробленыя, не прывялі да яго большай адкрытасці і дэмакратычнасці.

Мы вымушаны канстатаваць, што выбары дэпутатаў Палаты прадстаўнікоў Нацыянальнага сходу Рэспублікі Беларусь шостага склікання 2016 года не адпавядалі як патрабаванням базавых міжнародных стандартаў, так і выбарчаму заканадаўству Рэспублікі Беларусь і не могуць быць прызнаныя дэмакратычнымі, свабоднымі і адкрытымі.

Мы таксама лічым, што абранне ў склад Палаты прадстаўнікоў дзвюх незалежных кандыдатаў не дае падстаў лічыць гэтыя выбары больш дэмакратычнымі. Мы мяркуем, што такая сітуацыя склалася ў выніку наўмыснага маніпулявання ўладамі выбарчым працэсам і істотных фальсіфікацый у працэсе галасавання.

Беларускія арганізацыі грамадзянскай супольнасці, удзельнікі Беларускай нацыянальнай
платформы Форуму грамадзянскай супольнасці Ўсходняга партнёрства

Заява Беларускай нацыянальнай платформы Форуму грамадзянскай супольнасці Ўсходняга партнёрства Аб выбарах дэпутатаў Палаты прадстаўнікоў Нацыянальнага сходу Рэспублікі Беларусь шостага склікання (спампаваць)

Заявление Беларусской национальной платформы Форума гражданского общества Восточного партнерства О выборах депутатов Палаты представителей Национального собрания Республики Беларусь шестого созыва (скачать)

Statement by the Belarusian National Platform of the Eastern Partnership Civil Society Forum On election of deputies of the House of Representatives of the Republic of Belarus of the sixth convocation (download)